Hiện nay, Việt Nam đang cập nhật và hoàn thiện các quy định về phòng cháy chữa cháy (PCCC) cho nhà và công trình. Dưới đây là một số điểm mới quan trọng:

Dự thảo TCVN 2025 về Hệ thống truyền tin báo sự cố: Tiêu chuẩn này tổng hợp các yêu cầu đối với thiết bị báo cháy và thiết bị báo lỗi trong một hệ thống truyền tin báo sự cố. Hệ thống này nhận tín hiệu từ thiết bị kiểm soát và chỉ báo, sau đó gửi tín hiệu báo động cháy và lỗi đến các điểm giám sát, có thể nằm cùng hoặc khác vị trí.

Dự thảo TCVN 2025 đặt mục tiêu chuẩn hóa các yêu cầu kỹ thuật, hiệu suất, bảo mật và phương pháp thử nghiệm của hệ thống truyền tin báo sự cố, từ đó đảm bảo thông tin báo cháy được truyền tải nhanh chóng, chính xác và an toàn. Dưới đây là tóm tắt nội dung theo 9 mục chính:

Phạm vi áp dụng

Đối tượng áp dụng:
 - Áp dụng cho hệ thống truyền tin báo sự cố trong các công trình dân dụng, thương mại, công nghiệp…
 - Bao gồm các thiết bị như FDAD (thiết bị báo cháy), SPT (thiết bị thu phát tại cơ sở giám sát), RCT (thiết bị thu phát tại trung tâm tiếp nhận) và hạ tầng truy cập từ xa.

Yêu cầu pháp lý:
 - Hệ thống phải tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến an toàn phòng cháy, chữa cháy và truyền thông tin.

Tài liệu viện dẫn

Danh sách tiêu chuẩn liên quan:
 - TCVN 4255: Cấp bảo vệ bằng vỏ ngoài (mã IP).
 - TCVN 7568-4: Thiết bị cấp nguồn cho hệ thống báo cháy.
 - TCVN 7699: Các thử nghiệm môi trường (lạnh, rung, nóng ẩm, …).
 - TCVN 11367 & TCVN 11816: Các kỹ thuật mã hóa và hàm băm bảo mật.

Ý nghĩa:
 - Các tài liệu viện dẫn làm nền tảng kỹ thuật, giúp đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, an toàn và bảo mật ngay cả trong môi trường khắc nghiệt.

Thuật ngữ, định nghĩa và ký hiệu

Các thuật ngữ cơ bản:
 - ATS: Hệ thống truyền tin báo sự cố.
 - ATP: Đường truyền báo động.
 - FDAD: Thiết bị báo cháy.
 - SPT: Thiết bị thu phát tại cơ sở giám sát.
 - RCT: Thiết bị thu phát tại trung tâm tiếp nhận.

Ký hiệu và viết tắt:
 - Định nghĩa các ký hiệu, viết tắt để thống nhất ngôn ngữ kỹ thuật giữa các bên liên quan.

Quy định chung

Yêu cầu về tính tương thích:
 - Các thành phần của hệ thống phải tích hợp liền mạch và đảm bảo tương thích với nhau.

Điều kiện hoạt động:
 - Hệ thống phải hoạt động ổn định qua các kênh truyền thông như mạng điện thoại, vô tuyến, cáp quang, v.v., đáp ứng được các yêu cầu về truyền tải và bảo mật.

Yêu cầu đối với hệ thống truyền tin báo sự cố

Yêu cầu chung:
 - Hệ thống phải đảm bảo truyền báo động kịp thời, chính xác và an toàn từ FDAD đến trung tâm tiếp nhận.

Yêu cầu liên kết truyền dẫn:
 - Hỗ trợ đa dạng công nghệ truyền dẫn (liên kết cố định, di động, ảo, chuyển mạch,…).
 - Phát hiện và báo lỗi khi có sự cố hoặc tắc nghẽn.

Yêu cầu hiệu suất:
 - Thời gian truyền trung bình ≤ 10 giây, 95% trường hợp ≤ 15 giây và tối đa không vượt quá 30 giây.
 - Thời gian báo lỗi đáp ứng các mức thời gian quy định.

Bảo đảm an toàn thông báo:
 - Đảm bảo thông báo không bị mất trong trường hợp mất điện hay các sự cố nội bộ.

Xác nhận truyền báo động:
 - Cơ chế xác nhận từ RCT và FDAD đảm bảo mỗi thông báo được truyền tải thành công.

Cảnh báo do ATS tạo ra:
 - Khi hệ thống gặp lỗi, ATS tự động tạo và gửi cảnh báo tới các thiết bị liên quan.

Tính khả dụng:
 - Hệ thống phải có tính khả dụng cao (ví dụ ≥ 99,9% hàng năm) với các cơ chế dự phòng đầy đủ.

Bảo mật:
 - Áp dụng mã hóa (khóa tối thiểu 128-bit) và cơ chế xác thực để ngăn chặn truy cập trái phép và giả mạo.

Giải pháp ATS lưu trữ:
 - Dữ liệu và thông báo phải được lưu trữ an toàn, có thể truy xuất để phục vụ kiểm tra, đánh giá.

Tài liệu hướng dẫn:
 - Cung cấp hướng dẫn chi tiết về cài đặt, vận hành, bảo trì hệ thống.

Yêu cầu đối với thiết bị thu phát tại cơ sở giám sát (SPT)

Yêu cầu chức năng:
 - SPT phải tiếp nhận tín hiệu báo động từ FDAD và chuyển tiếp nhanh chóng đến RCT.
 - Hiển thị trạng thái báo động, báo lỗi qua đèn, màn hình, âm thanh,…

Yêu cầu thiết kế:
 - Thiết kế chịu được điều kiện môi trường khắc nghiệt.
 - Tích hợp giao diện kết nối với FDAD, mạng truyền dẫn và RCT.

Yêu cầu bổ sung đối với SPT điều khiển bằng phần mềm:
 - Hỗ trợ các chức năng tải lên/tải xuống phần mềm, ghi nhật ký sự kiện và quản lý truy cập.

Yêu cầu về ghi nhãn:
 - Các nút, đèn báo và thông số kỹ thuật phải được đánh dấu rõ ràng theo tiêu chuẩn để dễ dàng nhận diện và vận hành.

Trung tâm giám sát cảnh báo tập chung của hệ thống truyền tin báo sự cố (ảnh minh họa).

Yêu cầu đối với thiết bị thu phát tại trung tâm tiếp nhận (RCT)

Yêu cầu chung:
 - RCT nhận, xử lý, lưu trữ và chuyển tiếp các tín hiệu báo động từ SPT đến AE hoặc AMS.

Yêu cầu về cấp quyền truy cập logic:
 - Xác định các mức truy cập (từ 1 đến 4) và yêu cầu ủy quyền phù hợp để bảo vệ dữ liệu, cấu hình hệ thống.

Tải lên và tải xuống phần mềm:
 - Quy trình cập nhật phần mềm an toàn, có xác nhận và lưu trữ phiên bản trước đó.

Lưu trữ các thông số và dữ liệu:
 - RCT phải có khả năng lưu trữ thông số kỹ thuật, dữ liệu báo động và nhật ký sự kiện để phục vụ giám sát, kiểm tra.

Giám sát và thông báo lỗi của ATP và ATS:
 - Hệ thống giám sát liên tục các liên kết, phát hiện và báo cáo lỗi theo thời gian quy định.

Giao diện tới AMS:
 - RCT cần có giao diện mở rộng để kết nối với hệ thống quản lý báo động (AMS) đảm bảo truyền tải liên tục và bảo mật.

Tín hiệu lỗi và ghi lại sự kiện:
 - Ghi nhận và lưu trữ các sự kiện quan trọng như báo động, xác nhận, lỗi kết nối, thay đổi cấu hình.

Chế độ vận hành:
 - Hỗ trợ chế độ lưu trữ tạm thời (store-and-forward) và truyền thẳng nhằm tối ưu hóa hiệu suất.

Từ chối dịch vụ:
 - Cơ chế bảo vệ chống tấn công từ chối dịch vụ (DoS) đảm bảo hệ thống luôn hoạt động.

Bảo mật thông tin và bảo mật chống giả mạo:
 - Áp dụng các biện pháp bảo mật toàn diện để đảm bảo toàn vẹn dữ liệu trong quá trình truyền tải.

RCT dự phòng:
 - Đảm bảo RCT dự phòng sẵn sàng hoạt động khi RCT chính gặp sự cố.

Tài liệu và ghi nhãn:
 - Cung cấp tài liệu hướng dẫn, ghi nhãn rõ ràng về cấu hình, vận hành và bảo trì RCT.

Hệ thống báo cháy không dây CBX (ảnh minh họa).

Yêu cầu đối với truy cập từ xa

Yêu cầu chung:
 - Hỗ trợ truy cập từ xa để giám sát và quản lý hệ thống, đảm bảo người dùng có thể tiếp cận thông tin báo động mọi lúc, mọi nơi.

Bảo mật thông tin:
 - Áp dụng mã hóa, xác thực nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn truy cập trái phép qua các kênh truy cập từ xa.

Yêu cầu về hiệu suất:
 - Truy cập từ xa không được làm giảm hiệu suất hoạt động của hệ thống truyền tin.

Yêu cầu về chức năng:
 - Cho phép giám sát, điều khiển, kiểm tra trạng thái hệ thống từ xa, đáp ứng các quyền truy cập theo mức đã quy định.

Yêu cầu vận hành:
 - Hệ thống phải duy trì hoạt động ổn định ngay cả khi xảy ra sự cố trong quá trình truy cập từ xa.

Kiểm tra, thử nghiệm

Kiểm tra hiệu suất ATS:
 - Đánh giá tốc độ truyền tin, độ trễ và độ tin cậy của hệ thống.

Kiểm tra, thử nghiệm SPT:
 - Thử nghiệm chức năng nhận, truyền và phản hồi tín hiệu báo động của SPT; kiểm tra khả năng hiển thị và ghi nhật ký sự kiện.

Kiểm tra, thử nghiệm RCT:
 - Thử nghiệm chức năng tiếp nhận, lưu trữ, xử lý và chuyển tiếp thông tin báo động của RCT; đánh giá khả năng báo lỗi và phản hồi của hệ thống.

Kết luận

Dự thảo TCVN 2025 về Hệ thống Truyền tin Báo sự cố PCCC tổng hợp các yêu cầu từ thiết kế, hiệu suất, bảo mật đến phương pháp kiểm tra, thử nghiệm nhằm đảm bảo thông tin báo cháy được truyền tải nhanh chóng, chính xác và an toàn. Hệ thống được xây dựng với cơ chế dự phòng, giám sát liên tục và bảo mật toàn diện, góp phần nâng cao hiệu quả phòng cháy, chữa cháy cho các công trình quan trọng.